Toon speelt broeder Valentijn

Op de voorpagina ziet u deze keer iemand die nauwelijks introductie nodig heeft. Toon Jakobs als ‘Broeder Valentijn’, gekleed in een franciscaner pij en, om zijn nederigheid te tonen, met blote voeten in sandalen. Over twee weken, op Valentijnsdag (14 februari), gaat hij weer op pad om een aantal vrijwilligers in Venray met een bloemetje te verrassen.
De redactie van De Schakel zocht de broeder op.

Waarop is dit gebruik gebaseerd en langs welke weg is deze activiteit in ons land geïntroduceerd?
Het gebruik is afgeleid van de legende van Broeder Valentijn, een Zuid-Italiaanse monnik die met veel toewijding bloemen kweekte in zijn kloostertuin.
Jonggeliefden, die bij hem langskwamen om advies voor hun huwelijk te vragen, gaf hij de zegen, een handdruk en een bloemetje.
De oudste verwijzingen naar Valentijnsdag dateren uit Engeland, uit de vijftiende eeuw. Vanaf de tweede helft van de achttiende eeuw stuurden verliefden elkaar zelfgemaakte kaarten met een kort liefdesgedicht. Vooral in de negentiende eeuw waren deze kaarten populair in landen als Engeland, De Verenigde Staten, Frankrijk en Duitsland.

Wanneer en hoe is de traditie in Venray gestart en wat was uw motivatie ermee te beginnen?
In de jaren vijftig van de vorige eeuw kwam de viering van Valentijnsdag of ‘bloemendag’ overwaaien naar ons land. De binnenlandse verkoop van bloemen stagneerde, terwijl, vooral voorafgaande aan Valentijnsdag, de vraag in Amerika en elders groot was. Daarom stelde de Vereniging De Nederlandse Bloemisterij voor om bekendheid te geven aan Valentijnsdag, door het schenken van bloemen aan personen die die zich belangeloos verdienstelijk maken voor hun omgeving.
Vroeger had ik samen met mijn vrouw een bloemenwinkel aan de Stationsweg. Niemand deed destijds aan Valentijnsdag. In 1986 kwam ik op het idee dit gebaar op te pikken, om iets te doen voor de inwoners van Venray.

Op welke manier wordt deze traditie jaarlijks in stand gehouden en hoe wordt er bepaald welke personen in aanmerking komen voor een attentie?
Van 1986 tot en met 1996 heb ik het vanuit onze eigen bloemenzaak georganiseerd. Toen we stopten met de winkel kwam het Venrayse CDA in beeld.
Sinds 1997 word ik jaarlijks bijgestaan door twee CDA-leden. Via tips uit de samenleving bekijken we welke mensen in aanmerking komen voor een attentie. Hierbij wordt in het bijzonder aandacht besteed aan een evenwichtige verdeling tussen Venray en de kerkdorpen.
De uitverkorenen reageren steeds blij verrast als ‘Broeder Valentijn’ met een bloemetje op de stoep staat. Ze vinden het leuk dat ze op deze wijze door de plaatselijke pers in het zonnetje worden gezet.
Buiten Broeder Valentijn zelf weet niemand vooraf op welke personen de keuze is gevallen.

Tekst: Johan Koster
Foto’s: Leo Willems