Jan Houwen kan zich een leven zonder vogels eigenlijk niet meer voorstellen. De 68-jarige Venraynaar geniet dagelijks met volle teugen van het getjilp en gefladder in zijn volière in de achtertuin van zijn woning. Hij is al jaren bestuurslid van een vogelvereniging en trekt er regelmatig op uit in de natuur om vogels in allerlei soorten en maten te zien en als het kan met zijn fototoestel vast te leggen. “Heerlijk is dat, ik geniet van de natuur en zie de prachtigste dingen. Maar ik vind het ook geweldig om in mijn volière te staan. Ik word vrolijk van het getjilp en gefladder van vogels.”
Hij zegt het met een lach terwijl hij de ene na de andere prachtige vogelfoto op zijn computer laat zien. Een sperwer, een notenkraker, een blauwborst, een ijsvogel, maar ook de slechtvalken op de toren van de Grote Kerk passeren de revue. “Dat is toch geweldig?”, zegt hij met stralende ogen. “De slechtvalk is de Max Verstappen onder de vogels. Met snelheden van 349 kilometer per uur is deze roofvogel het snelste dier op aarde. Van oorsprong leeft deze roofvogel in de buurt van steile hoogtes, waar hij broedt in ondiepe holtes en nissen. Hij bouwt zelf geen nest, maar neemt genoegen met een kuiltje. De toren voorziet de slechtvalk in zijn behoefte aan hoogte, zijn natuurlijke habitat. Regelmatig kun je hem zien zitten op één van de uitsteeksels van de spits van de toren. Ik blijf het bijzonder vinden.”
Jan Houwen groeide op in een gezin met twaalf kinderen (zes meisjes en zes jongens) aan de Overloonseweg in Venray. Ma Wies was afkomstig uit Castenray en pa Wim uit Oirlo. “Pa was boer, maar niet aan huis. Hij runde de boerderij voor de Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid in het voormalige St. Jozefklooster in Venray. Thuis hadden we wel wat varkens en kippen. Ik had al vroeg wat eenden en goudfazanten. Voor mijn zes jaar oudere broer Gerrit was een hok gebouwd met vooral kanaries. Toen hij 18 jaar werd en naar Nijmegen ging om te studeren, was het vanzelfsprekend dat ik die vogels voor hem ging verzorgen. Ja, ook toen werd ik al blij van vogels. Ze hebben me altijd geboeid.” De natuur heeft de mens zoveel te bieden, vindt Houwen. “Daarom vind ik het ook zo jammer als ik mensen zoveel op hun mobieltje bezig zie. Zelfs als ze door een bos aan het wandelen zijn. ‘Kijk met je hoofd omhoog en je ogen wijd open om je heen’, denk ik dan. Daarnaast heeft de natuur een positieve invloed op je gezondheid. Natuur biedt ons rust, ontspanning en ontstrest. Daarbij komt dat als je buiten bent in de natuur, je meer beweegt en er een grotere kans is dat je mensen ontmoet. Vogels kijken, fotograferen in en wandelen door de natuur is voor mij ook een manier om plezier te hebben.”
Hij wandelt niet alleen in Venray en omgeving. De vogelliefhebber verbleef ook een keer in zijn uppie een weekend op Texel. “Om tien vogels te zien die ik nog niet eerder had gezien. Maar ik heb er maar eentje kunnen vinden, haha. Ja, ik kijk graag vogels, maar ben niet zo fanatiek als vele andere twitchers. Twitchen betekent het gericht opzoeken van een bijzondere vogel, geïnformeerd door anderen. Soms ga ik, soms niet. Dat ligt vooral aan de afstand die je ervoor moet rijden.”
Soms maken afstanden hem echter niks uit. Zo verbleef hij ook twee weken in Batumi, een havenstad aan de Zwarte Zee die bij vogelliefhebbers bekendstaat als ‘a place tot be’ om de roofvogeltrek te aanschouwen. “Batumi Raptor Count is een door Belgen opgestarte organisatie die zich inzet voor het monitoren en behoud van de meer dan 1 miljoen roofvogels die elk jaar, tijdens de migratie, via de zogenaamde corridor tussen de bergen van Batumi en de Zwarte Zee overvliegen”, legt Houwen uit. “Vanuit twee telposten tellen de vrijwilligers de roofvogelmigratie tijdens de herfsttrek, soms meer dan 100.000 op één dag. Ik wilde dat ook een keer als teller meemaken. Het was een schouwspel om nooit te vergeten.” Jan Houwen, die in zijn volière putters, barmsijzen, sijzen en gouldamadines houdt, is al jaren bestuurslid, nu van De Gevleugelde Vrienden Wanssum e.o. en daarvoor, na de fusie van Vogelvriend Venray met De Huisvriend Venray, van Vogelvereniging Venray. Ook die club bestaat niet meer, tot zijn spijt. “Te weinig leden en bestuursleden. Steeds minder mensen vinden het leuk om vogels te houden, er is helaas te weinig aanwas. Dat merken we ook aan het aantal deelnemers aan en de bezoekers van onze jaarlijkse vogeltentoonstelling en ons maandelijkse vogelcafé. Die zijn overwegend grijs.”
De Venraynaar viel met zijn eigen vogels ook regelmatig in de prijzen op nationale kampioenschappen. “Afgelopen jaar nog”, zegt hij trots. “Met een stel en een stam barmsijzen won ik twee keer goud op de landelijke Speciaalclub Europese Cultuurvogels. Maar ik doe niet mee vanwege de prijzen, maar vooral vanwege het kunnen vergelijken van mijn gekweekte vogels met die van anderen en het plezier dat ik aan het kweken en houden van vogels heb.” Met een lach: “Ik kan het iedereen aanraden.”
Foto: Vogelliefhebber Jan Houwen uit Venray is dagelijks uren in zijn volière te vinden.
Foto en tekst Ron Koenen
